Amerikan Tıp Birliği’nin tahminlerine göre; gençlerin % 90’ı dijital oyunlar oynuyor ve oyuncuların % 15’i oyun bağımlısı. Dünya çapında oyun pazarının büyüklüğünün 110 milyar dolara, Türkiye’de ise 750 milyon dolara vardığı düşünülürse rakamların korkutuculuğu apaçık ortada.
Mayıs 2019’da Dünya Sağlık Örgütü, oyun bağımlılığını; resmen bir hastalık olarak kabul etti. Ayrıca DSÖ, oyun bağımlılığının tıpkı kumar bağımlılığı gibi değerlendirilebileceğini belirtti.
Oyun bağımlılığı: Bilgisayar, oyun konsolu, akıllı telefon gibi cihazlar vasıtasıyla oynanan oyunlarda aşırı zaman geçirilmesine bağlı olarak; kişinin fiziksel, sosyal ve duygusal problemler yaşamasına neden olan bir bağımlılık olarak tanımlanmaktadır. Bu bağımlılık, internet bağımlılığı kategorisi altında değerlendirilmektedir. Dijital oyunlara bağımlı olan bireylerde takıntı, kendini kontrol edememe ve gerçek dünya ile mümkün olduğunca az iletişim kurma gibi belirtiler de mevcuttur.
Dijital oyunları oynayan çocukların anne-babalarına şunu hatırlatmak isteriz: Oyun oynayan her çocuk, oyun bağımlısı değildir. Çocuğunuzun, çeşitli oyunlar oynaması, birçok oyunda hesabının olması ya da yeni çıkan oyunlarla ilgili bilgi ve ilgi sahibi olması, onun oyun bağımlısı olduğunu göstermez. Bir eylemin bağımlılık olarak tanımlanabilmesi için devamlı olarak tekrarlanması gerekir.
Bu aşamada dikkat edilmesi ve gözlemlenmesi gereken nokta ne biliyor musunuz:
Eğer bu noktalara dikkat ettiğinizde sizi endişelendiren bir sonuca çıkıyorsanız dijital oyun bağımlılığından şüphelenmeniz normaldir.
NOT: Elbette günümüz teknolojilerini tamamen yasaklamak çözüm değil. Uzmanlar, yasaklamak yerine günlük belirli bir süre kullanımı öneriyor. Örneğin, yapay zeka destekli yeni teknoloji zeka oyunları, çocukların zeka gelişimi için oldukça faydalı!
Örnek:
Eğlenceli ve faydalı zeka oyunu MentalUP, çocuklara günlük belli bir süre kullanım imkanı sunarak, hem oyun bağımlılığı hem de teknoloji bağımlılığının önüne geçmeyi hedeflemektedir.
Çocukların gerçek hayatta daha fazla zaman geçirmesini öneren MentalUP’ta; hafıza, dikkat, mantık, görsel, sözel ve sayısal zeka alanlarındaki becerilerinizi geliştirebilirsiniz.
Diğer nedenler: Çocukları ve gençleri oyun bağımlılığının pençesine bırakan nedenler arasında şunlar da sayılabilir:
Oyun bağımlılığının nedenleri arasında aile içindeki yetersiz iletişim çok önemli bir yer tutar. Ailenin; çocukla yeterince ilgilenmemesi, tutarlı olmayan davranış ya da sözler ve ailede yaşanılan fiziksel ya da sözlü şiddet olayları, çocukların oyun bağımlılığı kıskacına girmesine neden olmaktadır.
Teknoloji Bağımlısı mısın? Soruları Cevapla, Sonucu HEMEN Öğren!
Oyun bağımlılığı, teknoloji bağımlılığının alt dallarından biridir. Her 100 kişiden 25’i teknoloji bağımlısı. Peki, sizin çocuğunuz teknoloji bağımlısı mı?
MentalUP’ın ücretsiz teknoloji bağımlılığı testi ile çocuğunuzun teknoloji bağımlısı olup olmadığını hemen öğrenin: MentalUP Teknoloji Bağımlılığı Testi
Kumar bağımlılığı ile yüksek oranda benzer özellikler gösteren oyun bağımlılığının belirtileri son derece açıktır. Sağlık kuruluşlarının verilerine göre aşağıdaki maddelerden en az 5 tanesine sahip olanlar, oyun bağımlısı olma ihtimali yüksek kişiler olarak kabul görürler. Eğer, çocuğunuzda bu belirtilerden 5 ya da daha fazlasını gözlemliyorsanız en kısa zamanda bir pedagog ile iletişime geçmeniz önerilir.
Yukarıdaki belirtilerin net bir şekilde gözlemlenmesi ve sıklıkla tekrar etmesi durumunda, uzman hekim kontrolü tavsiye edilebilir.
Teknoloji bağımlılığı kategorisi altında değerlendirilen ve internet ekseninde yer alan oyun odaklı bağımlılıklar, çocukların ve gençlerin hem fiziksel hem de sosyal gelişimlerini ciddi şekilde olumsuz etkilemektedir. Bilgisayarda ya da telefon ve tabletlerde bağımlılık derecesinde oyun oynayan çocukların karşılaşması muhtemel zararlar arasında şu maddeler gösterilebilir.
Anne-babalar tarafından alınacak bazı tedbirler ile dijital oyun bağımlılığının önüne geçmek mümkün. Her ne kadar ilerlemiş bağımlılıklarda uzman desteği şart olsa da, başlangıç düzeyindeki oyun bağımlılıklarında önlem alınabilir.
Öncelikli olarak; anne-babalar, çocukları ile sıkı bir iletişim içinde olmalı. Böylece, ortaya çıkabilecek her türlü probleme karşı hızlı biçimde çözüm üretebilirsiniz. Aile içindeki iletişimi güçlü olan çocukların sosyal yaşamlarında da aynı pozitifliği devam ettirmeleri daha kolay olacaktır.
Oyunları, çocuklarınıza oyun ya da ceza gibi sunmayın. Mesela; verdiğiniz görevi başarıyla tamamlarsa oyun oynayabileceğini söylemeyin. Hatalı bir davranışı sebebiyle de oyun oynamasını yasaklamak gibi yanlış bir tutum içerisine girmeyin. Bunun yerine çocuğun ilgisini çekebilecek herhangi başka bir aktiviteye yönlendirmeniz daha sağlıklı olacaktır. Birlikte sinemaya veya tiyatroya gidebilir, sanatsal etkinliklere katılabilir, spor yapabilirsiniz.
Çocuklarınızın ekran başında fazla zaman geçirmesini önlemek için değerlendirebileceğiniz en kolay yöntemlerden biri, onunla zaman geçirmektir. Beraber yapacağınız aktivitelerle çocuğunuzun ekrana bağımlı olmasını önleyebilirsiniz.
Eğlenceli oyun seçeneklerini iyi filtreleyip faydalı oyunlara yönlendirerek eğlenmesini sağlarken, aynı zamanda zihinsel becerilerinin de gelişmesine destek olabilirsiniz.
Her Oyun Bağımlılık Yapmaz! Faydalı Oyunlar ile Tanışın:
Uzmanlara göre her oyun bağımlılık yapmıyor ve şiddet barındırmayan bazı oyunlar, çocukların; bilişsel, sosyal ve dil becerilerini geliştiriyor.
Günlük belli bir süre kullanılabilen ve zeka becerilerinin gelişimine destek olan MentalUP Zeka Oyunlarını güvenle kullanabilirsiniz. (Pedagojik Ürün Sertifikalı)
Oyun bağımlılığını önleme yolları ile ilgili diğer öneriler ise şöyle:
Bütün bu öneriler işe yaramıyorsa, yapabileceğiniz en iyi şey; uzman yardımı almaktır. Özellikle gelişim psikolojisi alanında çalışan bir uzmanın yardımı ile oyun bağımlılığı konusunda hızlı ve kalıcı çözümlere ulaşılabilir.